Thực hiện Nghị định số 95/CP ngày 27/8/1994 của Chính phủ về việc thu một phần viện phí, Liên Bộ Y tế - Tài chính - Lao động Thương binh và xã hội - Ban Vật giá Chính phủ đã ban hành Thông tư liên bộ số 14/TTLB ngày 30/9/1995 hướng dẫn thực hiện việc thu một phần viện phí (sau đây gọi tắt là Thông tư liên bộ 14/TTLB), trong đó có Khung giá thu một phần viện phí của một số dịch vụ, kỹ thuật y tế; Sau đó Liên tịch Bộ Y tế - Bộ Tài chính - Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã ban hành Thông tư liên tịch số 03/2006/TTLT-BYT-BTC-BLĐTB&XH ngày 26/01/2006 bổ sung khung giá thu một phần viện phí của một số dịch vụ, kỹ thuật y tế mới phát sinh (sau đây gọi tắt là Thông tư liên tịch số 03/2006/TTLT), Thông tư liên tịch số 13/2006/TTLT-BYT-BTC-BLĐTB&XH ngày 14/11/2006 (sau đây gọi tắt là Thông tư liên tịch số 13/2006/TTLT) sửa đổi, bổ sung một số điểm của Thông tư liên bộ số 14/TTLB nêu trên.   

Việc Liên bộ ban hành bổ sung khung giá thu một phần viện phí, sửa đổi cơ chế quản lý, sử dụng nguồn thu một phần viện phí tại các Thông tư nêu trên đã góp phần quan trọng trong việc bảo đảm kinh phí hoạt động của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, phần khuyến khích phát triển các kỹ thuật y tế mới, thúc đẩy công tác xã hội hóa các hoạt động y tế, bảo đảm quyền lợi của người bệnh có thẻ bảo hiểm y tế. Nguồn thu một phần viện phí đã góp phần nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh cho nhân dân trong điều kiện ngân sách nhà nước còn hạn chế, tạo điều kiện để dành ngân sách nhà nước cho việc thực hiện các chính sách khám, chữa bệnh cho các đối tượng chính sách xã hội, từng bước bảo đảm công bằng trong chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Tuy nhiên, do khung giá của các dịch vụ, kỹ thuật y tế kèm theo Thông tư liên bộ số 14/TTLB ngày 30/9/1995 nêu trên được ban hành từ năm 1995, theo nguyên tắc chỉ tính một phần các chi phí trực tiếp để thực hiện dịch vụ, kỹ thuật y tế, đến nay đã qua 15 năm nhưng chưa được điều chỉnh nên không còn phù hợp với tình hình thực tế hiện nay. Các bệnh viện tuyến huyện, bệnh viện tỉnh vùng miền núi, khó khăn chủ yếu thực hiện các dịch vụ, kỹ thuật trong danh mục ban hành kèm theo Thông tư liên bộ số 14/TTLB, ngân sách chi hoạt động thường xuyên chỉ bảo đảm được quỹ tiền lương theo mức lương tối thiểu do nhà nước quy định nên nếu tiếp tục thực hiện mức thu quy định tại Thông tư 14/TTLB nêu trên thì sẽ rất khó khăn trong việc bảo đảm kinh phí để thực hiện các dịch vụ, kỹ thuật y tế.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, hiện nay Bộ Y tế đã và đang phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ và các Bộ liên quan xây dựng và trình Chính phủ Nghị định về cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp y tế công lập, trong đó có đề xuất giá dịch vụ y tế được xây dựng theo nguyên tắc tính đúng, tính đủ các chi phí để thực hiện dịch vụ trừ đi phần đã được ngân sách nhà nước bảo đảm. Trong khi chờ các Bộ tham gia ý kiến để Bộ Y tế tổng hợp, hoàn chỉnh dự thảo Nghị định để trình Chính phủ xem xét quyết định. Trước mắt, Bộ Y tế nhận thấy việc sửa đổi, bổ sung khung giá ban hành kèm theo Thông tư số 14/TTLB và điều chỉnh khung giá của một số dịch vụ, kỹ thuật y tế ban hành kèm theo Thông tư số 03/2006/TTLT là rất cần thiết, vì vậy Bộ Y tế đã dự thảo thông tư liên tịch sửa đổi, bổ sung Thông tư liên bộ số 14/TTLB nêu trên với các nội dung sửa đổi, bổ sung chính như sau:

1. Nguyên tắc xây dựng khung giá sửa đổi, bổ sung:

Trong khi chờ Chính phủ quy định cụ thể nguyên tắc xây dựng giá dịch vụ y tế trong Nghị định về cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp y tế công lập, trước mắt vẫn tuân thủ nguyên tắc đã quy định tại Nghị định số 95/CP ngày 27/8/1995 của Chính phủ và Thông tư liên bộ số 14/TTLB ngày 30/9/1995 là thu một phần viện phí, cụ thể khung giá một phần viện phí sửa đổi lần này chỉ tính tiền thuốc, dịch truyền, máu, vật tư tiêu hao, vật tư thay thế, hóa chất xét nghiệm, tiền điện, nước, nhiên liệu, chi phí duy tu, bảo dưỡng thiết bị trực tiếp và các chi phí hành chính phục vụ cho việc chẩn đoán, điều trị và thực hiện các dịch vụ, kỹ thuật y tế. Chưa tính khấu hao tài sản cố định, tiền lương, chi phí đào tạo, nghiên cứu khoa học, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và trang thiết bị có giá trị lớn. Cụ thể như sau:

a) Mức thu khám bệnh được xây dựng trên cơ sở các chi phí cần thiết cho hoạt động của phòng khám, khoa khám bệnh như: chi phí về điện, nước, các loại vật tư tiêu hao, dụng cụ phục vụ công tác khám bệnh, chẩn đoán và chi phí duy tu, sửa chữa các trang thiết bị phục vụ công tác khám bệnh, chẩn đoán tại phòng khám, khoa khám bệnh.

b) Mức thu ngày giường điều trị nội trú, điều trị ban ngày được xây dựng trên cơ sở các chi phí cần thiết để chăm sóc người bệnh như: chi phí về điện, nước, nhiên liệu; chăn, ga, gối, đệm; bàn, ghế, giường, tủ; vệ sinh; xử lý chất thải;

c) Mức thu của các dịch vụ, kỹ thuật y tế được xây dựng trên cơ sở các chi phí cần thiết để thực hiện từng dịch vụ, kỹ thuật y tế, bao gồm:

- Chi phí về thuốc, máu, dịch truyền; vật tư tiêu hao; vật tư thay thế để thực hiện các dịch vụ, kỹ thuật y tế; Riêng đối với một số loại vật tư tiêu hao, vật tư thay thế có giá trị lớn, từng người bệnh sử dụng có khác nhau có thể tính ngoài mức thu của dịch vụ, kỹ thuật y tế và được thu theo thực tế sử dụng của người bệnh.

- Chi phí về điện, nước, nhiên liệu, vệ sinh, xử lý chất thải và các chi phí hậu cần khác.

- Chi phí duy tu, bảo dưỡng thường xuyên, kể cả chi mua vật tư thay thế đối với các trang thiết bị trực tiếp sử dụng để thực hiện dịch vụ, kỹ thuật y tế.

Trên cơ sở các nguyên tắc nêu trên, Bộ Y tế đã chỉ đạo một số cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trực thuộc và một số địa phương xây dựng mức thu, Bộ Y tế đã tổng hợp và dự kiến đề nghị sửa đổi:

a) Sửa đổi khung giá đã được ban hành kèm theo Thông tư số 14/TTLB bằng khung giá kèm theo Phụ lục số 1 của dự thảo Thông tư.

b) Điều chỉnh khung giá của một số dịch vụ, kỹ thuật y tế đã được ban hành kèm theo Thông tư số 03/2006/TTLT bằng khung giá kèm theo Phụ lục số 2 của dự thảo Thông tư. Khung giá của các dịch vụ, kỹ thuật còn lại của Thông tư số 03/2006/TTLT được tiếp tục thực hiện cho đến khi có hướng dẫn mới.

2. Về quản lý và sử dụng nguồn thu

Hiện nay, các đơn vị đã mở tài khoản tiền gửi viện phí tại Kho bạc nhà nước nơi giao dịch để nộp và phản ánh số viện phí (kể cả viện phí do cơ quan Bảo hiểm xã hội thanh toán) thu được. Nhưng thực tế, nhiều đơn vị có số thu lớn, hàng ngày phải thu và nộp vào Kho bạc Nhà nước, có nguy cơ mất an toàn trong khi vận chuyển nên có đề nghị được ủy quyền cho một ngân hàng thu hộ viện phí và chuyển về tài khoản của đơn vị tại Kho bạc Nhà nước, Bộ Y tế nhận thấy việc ủy quyền là hợp lý và cần thiết nên đề nghị được bổ sung Thông tư 14/TTLB, cho phép các đơn vị có thu lớn, có thể ủy quyền cho một ngân hàng thu hộ và chuyển vào tài khoản tiền gửi theo nguyên tắc sau:

a) Việc ủy quyền cho ngân hàng thu hộ viện phí phải bảo đảm thuận lợi hơn cho người bệnh nộp viện phí, giảm tải công việc cho bộ máy kế toán của đơn vị và giảm các chi phí phát sinh trong việc tổ chức thu, nộp viện phí.

b) Viện phí thu được phải được phản ánh đầy đủ và kịp thời vào tài khoản của đơn vị mở tại Kho bạc Nhà nước, đơn vị phải phối hợp chặt chẽ với ngân hàng trong việc thực hiện thu và cấp hóa đơn, biên lai thu viện phí cho người nộp viện phí đúng quy định. Thực hiện quản lý, sử dụng nguồn thu viện phí theo đúng quy định.

c) Lãi suất tín dụng và các ưu đãi về tài chính khác (nếu có) là một khoản thu của đơn vị, việc quản lý, sử dụng nguồn thu này thực hiện theo đúng quy định hiện hành của nhà nước.

3. Đối với viện phí tuyến xã:

Thực hiện chủ trương của Bộ Y tế về việc tăng cường, củng cố mạng lưới y tế cơ sở. Trong thời gian qua, y tế cơ sở trong đó có trạm y tế xã được trang bị thêm máy móc và dụng cụ y tế, cán bộ y tế cơ sở được tăng cường và được đào tạo nâng cao trình độ nên nhiều loại dịch vụ y tế đã được thực hiện ở tuyến xã, phục vụ tốt nhiệm vụ sơ cứu cũng như chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân. Hiện nay, thực hiện Luật Bảo hiểm y tế và các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật, nhiều trạm y tế xã, phường, thị trấn đã thực hiện khám, chữa bệnh ban đầu cho người bệnh có thẻ Bảo hiểm y tế. Nên đề nghị bổ sung thêm việc thu một phần viện phí ở tuyến xã để bù đắp các chi phí và làm căn cứ để cơ quan Bảo hiểm xã hội thanh toán cho trạm y tế xã. Mức giá dịch vụ y tế ở tuyến xã được tính theo mức tối thiểu của khung giá đã được ban hành. Số thu viện phí (kể cả viện phí do cơ quan Bảo hiểm xã hội thanh toán) của các trạm y tế xã, phường, thị trấn được để lại toàn bộ cho trạm y tế sử dụng.

Trên cơ sở các nội dung đề xuất nêu trên, Bộ Y tế đã dự thảo Thông tư liên tịch kèm bảng giá sửa đổi, bổ sung Thông tư liên bộ số 14/TTLB nêu trên và đề nghị Sở Y tế/các đơn vị nghiên cứu cho ý kiến đóng góp vào dự thảo Thông tư và Bảng giá thu một phần viện phí. Ý kiến đóng góp xin gửi về Bộ Y tế (Vụ KH-TC) trước ngày 28/6/2010 để Bộ Y tế tổng hợp, hoàn chỉnh dự thảo cùng các Bộ ký ban hành.

Bộ Y tế xin trân trọng cảm ơn./.