Ép buộc kết hôn là trái pháp luật

Nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình chính là hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng. Thế nhưng lại có tập tục "Cha mẹ đặt đâu con ngồi đó" hình thành từ xa xưa và vẫn còn tồn tại cho đến ngày hôm nay đã phá vỡ nguyên tắc cơ bản đó.

Có thể những bậc cha mẹ luôn muốn những gì tốt đẹp đến với con cái của mình. Họ nghĩ rằng sống trong nhà cao cửa rộng, đi xe hơi, ăn sơn hào hải vị là hạnh phúc. Thế nhưng nhận được sự yêu thương, chăm sóc, sẻ chia từ chính người mà mình yêu quý đó mới chính là hạnh phúc.

Đồng thời, có thể các bậc cha mẹ không biết việc cưỡng ép hôn nhân là một trong các trường hợp kết hôn trái pháp luật nếu việc kết hôn đó trái với nguyện vọng của người trong cuộc và mối quan hệ vợ chồng đó sẽ bị hủy bỏ. Cụ thể pháp luật Việt Nam quy định vấn đề này như sau:

Theo quy định tại Khoản 9 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định: "Cưỡng ép kết hôn là việc đe dọa, uy hiếp tinh thần, hành hạ, ngược đãi, yêu sách của cải hoặc hành vi khác để buộc người khác kết hôn trái với ý muốn của họ"

Một vấn đề cần nói đến ở đây chính là phân biệt rõ ranh giới giữa ép buộc và thuyết phục. Nếu người con sau khi nghe ý kiến từ các bậc cha mẹ mà tự nguyện kết hôn thì cuộc hôn nhân đó, mối quan hệ vợ chồng hình thành sau đó vẫn được pháp luật bảo vệ theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình.

Trong trường hợp bị ép buộc, người bị ép buộc hoàn toàn có quyền yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật đó. Bởi theo quy định tại Khoản 1 Điều 10 Luật Hôn Nhân và gia đình 2014 thì người bị cưỡng ép hôn nhân, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền tự mình yêu cầu hoặc đề nghị cá nhân, tổ chức theo quy định yêu cầu Tòa án hủy việc kết hôn trái pháp luật.

Hậu quả của việc hủy kết hôn trái pháp luật được quy định tại Điều 12 Luật Hôn nhân và gia đình 2014:

1. Khi việc kết hôn trái pháp luật bị hủy thì hai bên kết hôn phải chấm dứt quan hệ như vợ chồng.
2. Quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ, con được giải quyết theo quy định về quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ, con khi ly hôn.
3. Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo thỏa thuận của các bên; trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo pháp luật dân sự và các quy định khác có liên quan.