Giảm mức phạt về giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hóa chất

Khái niệm hóa chất theo Luật Hóa chất 2007 là đơn chất, hợp chất, hỗn hợp chất được con người khai thác hoặc tạo ra từ nguồn nguyên liệu tự nhiên, nguyên liệu nhân tạo. Hóa chất nguy hiểm là hóa chất có một hoặc một số đặc tính nguy hiểm theo nguyên tắc phân loại của Hệ thống hài hòa toàn cầu về phân loại và ghi nhãn hóa chất (như tính dễ nổ, ăn mòn mạnh, dễ cháy, độc…)

Nghị định 115/2016/NĐ-CP thực hiện sửa đổi, bổ sung Nghị định 163/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hóa chất, phân bón và vật liệu nổ công nghiệp. Đối với những vi phạm về hóa chất:

Tăng gấp đôi mức phạt khi không có kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất trong sản xuất, kinh doanh

Mức phạt được áp dụng đối với hành vi “không xây dựng Kế hoạch hoặc biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất trong sản xuất, kinh doanh và cất giữ hóa chất nguy hiểm theo quy định của pháp luật về hóa chất”, sẽ là 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng. Mức phạt này tăng gấp đôi so với mức phát cũ từ 5.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng tại Nghị định 163. 

Ngoài ra, bổ sung tại Khoản 3 Điều này hành vi xây dựng Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất hoặc biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất nhưng không đề nghị cơ quan có thẩm quyền phê duyệt hoặc xác nhận với mức phạt 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

Mức phạt không có Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện giảm? 

Hành vi vi phạm về Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện được quy định tại Điều 9 Nghị định 163, được sửa đổi bởi Khoản 6 Điều 1 Nghị định  115/2016/NĐ-CP.  Nội dung sửa đổi, bổ sung Điều 9 như sau: “Áp dụng quy định tại Điều 8 Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng để xử phạt các hành vi vi phạm về Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện”

Như vậy có thể hiểu, mức phạt mới đối với vi phạm về Giấy chứng nhận đủ điều kiện, sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc danh mục hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện sẽ áp dụng theo Nghị định 185/2013. Theo đó, quy định tại Khoản 4, khoản 5 Nghị định 185/2013/NĐ-CP:

Hành vi kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có điều kiện mà không có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hoặc chứng chỉ hành nghề theo quy định có mức phạt tối đa đến 10.000.000 đồng trong khi tại Nghị định 163 “Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi sản xuất, kinh doanh hóa chất nguy hiểm thuộc Danh mục hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện (trong trường hợp pháp luật quy định phải có Giấy chứng nhận) mà không có Giấy chứng nhận của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về hóa chất.”

Bên cạnh đó, Khoản 4 Nghị định 185 quy định mức “ hành vi tiếp tục hoạt động kinh doanh khi đã bị cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền đình chỉ hoạt động kinh doanh, tước quyền sử dụng hoặc thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, chứng chỉ hành nghề.” Chỉ có mức phạt tối đa đến 15.000.000 đồng trong khi mức cũ ở Nghị định 163 là 20.000.000 đồng cho hành vi này.

Như vậy, mức phạt mới được áp dụng theo Nghị đinh 185/2013/NĐ-CP giảm, điều này dường như vô lý vì hành vi kinh doanh hóa chất mà không đăng ký, kiểm duyệt thực sự là mối nguy hiểm rất lớn đối với sức khỏe xã hội. Liệu mức phạt này có thể hiện được đủ tính răn đe của luật pháp?Tương tự như Điều 292 Bộ Luật Hình sự 2015 đang được tranh cãi gần đây, thực trạng luật ban hành đa cách hiểu và cần được giải thích khá nhiều. Do đó ở điểm này, ta vẫn còn chưa khẳng định được cho tới khi Nghị định 115/2016/NĐ-CP chính thức được đưa vào áp dụng vào ngày 15/9.