Từ 01/01/2021, DN sử dụng lao động tăng ca cần lưu ý 05 nội dung sau

Từ 01/01/2021, DN sử dụng lao động tăng ca cần lưu ý 05 nội dung sau (Ảnh minh họa)

Bộ Luật lao động 2019 (sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2021) đã quy định cụ thể về 05 nội  dung cần lưu ý khi sử dụng lao động làm tăng ca như sau:

1. DN không được sử dụng lao động tăng ca quá 40 giờ/tháng

Theo quy định tại Điều 107 Bộ Luật lao động 2019 và Điều 4 Nghị định 45/2013/NĐ-CP, thời gian làm làm thêm của người lao động được xác định như sau:

• NLĐ tăng ca và tính giờ làm việc theo ngày thì số giờ làm thêm của người lao động không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong 01 ngày;

• NLĐ tăng ca và tính giờ làm việc theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ/ngày và không quá 40 giờ/01 tháng;

• Không quá 12 giờ trong 01 ngày khi làm thêm vào ngày nghỉ lễ, tết và ngày nghỉ hằng tuần;

• Số giờ làm thêm của người lao động không quá 200 giờ/01 năm.

Bên cạnh đó,  DN được sử dụng người lao động làm thêm không quá 300 giờ/01 năm trong một số ngành, nghề, công việc hoặc trường hợp sau đây:

• Sản xuất, gia công xuất khẩu sản phẩm hàng dệt, may, da, giày, điện, điện tử, chế biến nông, lâm, diêm nghiệp, thủy sản;

• Sản xuất, cung cấp điện, viễn thông, lọc dầu; cấp, thoát nước;

• Trường hợp giải quyết công việc đòi hỏi lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao mà thị trường lao động không cung ứng đầy đủ, kịp thời;

• Trường hợp phải giải quyết công việc cấp bách, không thể trì hoãn do tính chất thời vụ, thời điểm của nguyên liệu, sản phẩm hoặc để giải quyết công việc phát sinh do yếu tố khách quan không dự liệu trước, do hậu quả thời tiết, thiên tai, hỏa hoạn, địch họa, thiếu điện, thiếu nguyên liệu, sự cố kỹ thuật của dây chuyền sản xuất;

Lưu ý rằng, khi doanh nghiệp sử dung lao động tăng ca từ 200 - 300 giờ/năm thì doanh nghiệp phải thông báo bằng văn bản đến Sở Lao động Thương binh và Xã hội nơi doanh nghiệp đặt trụ sở.

2. DN không được sử dụng người chưa thành niên để tăng ca

Căn cứ tại Điều 146 Bộ Luật lao động 2019 quy định thời giờ làm việc của người chưa thành niên như sau:

• Thời giờ làm việc của người chưa đủ 15 tuổi không được quá 04 giờ trong 01 ngày và 20 giờ trong 01 tuần. Không được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm;

• Thời giờ làm việc của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được quá 08 giờ trong 01 ngày và 40 giờ trong 01 tuần. Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề, công việc theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.

Như vậy, theo quy định trên, DN không dược sử dụng người chưa đủ 15 tuổi tăng ca và người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi chỉ được làm việc vào ban đêm và tăng ca trong một số nghề và công việc theo quy định của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Tuy nhiên, hiện nay chưa có quy định cụ thể về nghề, công việc mà người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi tăng ca mà chỉ quy định về danh mục công việc và nợi làm việc cấm sử dụng lao động là người chưa thành niên. Do đó, DN cần lưu ý khi sử dung lao động chưa thành niên để tăng ca.

3. DN không được sử dụng lao động nữ mang thai tăng ca

Theo khoản 1 Điều 137 Bộ Luật lao động 2019 quy định, người sử dụng lao động không được sử dụng người lao động làm việc ban đêm, làm thêm giờ và đi công tác xa trong trường hợp lao động nữ mang thai từ tháng thứ 07 hoặc từ tháng thứ 06 nếu làm việc ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.

Do đó, DN không được sử dụng lao động nữ mang thai từ tháng thứ 07 hoặc từ tháng thứ 06 nếu làm việc ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo tăng ca. Nếu vi phạm doanh nghiệp sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng (căn cứ theo điểm a khoản 2 Điều 27 Nghị định 28/2020/NĐ-CP).

4. DN chỉ sử dụng lao động tăng ca khi NLĐ đồng ý

Theo điểm a khoản 2 Điều 107 Bộ Luật lao động 2019, một trong những yêu cầu để DN được phép sử dụng lao động tăng ca đó là được sự đồng ý của người lao động.

Có thể thấy, không phải trong mọi trường hợp NLĐ đều phải tuân thủ theo sự quản lý và sắp xếp của DN. Do đó, DN chỉ sử dụng lao động tăng ca khi NLĐ đồng ý, đặc biệt là khi làm thêm giờ, tăng ca với những công việc nguy hiểm và gây độc hại đến sức khỏe.

Tuy nhiên, tại Điều 108 Bộ Luật lao động 2019 cũng quy định, DN có quyền yêu cầu người lao động làm thêm giờ vào bất kỳ ngày nào mà không bị giới hạn về số giờ làm thêm và người lao động không được từ chối trong trường hợp sau đây:

• Thực hiện lệnh động viên, huy động bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật;

• Thực hiện các công việc nhằm bảo vệ tính mạng con người, tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng ngừa, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm và thảm họa, trừ trường hợp có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của người lao động theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.

5. DN trả lương phù hợp cho NLĐ khi sử dụng lao động tăng ca

Căn cứ tại Điều 98 Bộ Luật lao động 2019 quy định DN phải trả lương cho NLĐ theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc đang làm khi sử dụng lao động tăng ca như sau:

• Làm thêm vào ngày thường: ít nhất bằng 150%;

• Làm thêm vào ngày nghỉ hằng tuần, ít nhất bằng 200%;

• Làm thêm vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày.

• NLĐ làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.

• Ngoài việc trả lương the quy định trên,  người lao động làm thêm giờ vào ban đêm còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết.

Trên đây là toàn bộ 05 điều cần lưu ý khi sử dụng lao động tăng ca được áp dụng từ ngày 01/01/2021. Vì vậy, DN cần tuân thủ quy định pháp luật, đồng thời cân nhắc và lựa chọn phương án sử dụng lao động phù hợp để đảm bảo quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh đáp ứng đủ số lượng sản phẩm và hiệu suất công việc.

Ty Na