Điểm mới nổi bật của 06 Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2019

Ảnh minh họa

1. Từ 01/7/2019, phạm tội phản bội, gián điệp sẽ không được đặc xá 

Đây là một trong những nội dung mới đáng chú ý tại Luật Đặc xá 2018.

Cụ thể, so với Luật Đặc xá 2007, Luật Đặc xá 2018 đã bổ sung thêm các trường hợp không được đề nghị đặc xá đối với người bị kết án phạt tù về các tội như: Tội phản bội Tổ quốc; tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; tội bạo loạn; tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân;…

Đồng thời, Luật mới cũng bổ sung trường hợp không được đề nghị đặc xá đối với phần bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đang có kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo hướng tăng nặng trách nhiệm hình sự.

Nếu trường hợp giám đốc thẩm, tái thẩm mà theo hướng giảm nhẹ hoặc giữ nguyên trách nhiệm hình sự vẫn được quyền đề nghị đặc xá.

2. Không phân biệt hình thức đào tạo chính quy và đào tạo thường xuyên

Luật Giáo dục đại học sửa đổi 2018 được ban hành ngày 19/11/2018. Một trong những nội dung mới đáng chú ý tại Luật này là từ ngày 01/7/2019 sẽ không phân biệt hình thức đào tạo chính quy và đào tạo thường xuyên.

Cụ thể, Luật giáo dục đại học hiện hành quy định rõ giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên, nhưng tại Luật giáo dục đại học sửa đổi đã bãi bỏ hai quy định này.

Thay vào đó chỉ quy định cơ sở giáo dục đại học là cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, thực hiện chức năng đào tạo các trình độ của giáo dục đại học, hoạt động khoa học và công nghệ, phục vụ cộng đồng.

Ngoài ra, cơ sở giáo dục đại học được tổ chức hoạt động giáo dục thường xuyên, cung cấp dịch vụ đào tạo, bồi dưỡng ngắn hạn cấp chứng chỉ, chứng nhận phù hợp với ngành, lĩnh vực đào tạo của mỗi cơ sở theo quy định của pháp luật để đáp ứng nhu cầu học tập suốt đời của người học.

3. Thay đổi quy định hành vi cạnh tranh không lành mạnh từ ngày 01/7/2019

Đây là một trong những điểm mới nổi bật được quy định tại Luật Cạnh tranh 2018.

Theo đó, các hành vi cạnh tranh không lành mạnh quy định tại Luật Cạnh tranh 2004 không được xem là hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong Luật Cạnh tranh 2018 kể từ ngày 01/7/2019 bao gồm:

- Phân biệt đối xử của hiệp hội;

- Bán hàng đa cấp bất chính.

Ngoài ra, Luật Cạnh tranh 2018 còn bổ sung thêm một trường hợp bị coi là hành vi cạnh tranh không lành mạnh, đó là: “Bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ dưới giá thành toàn bộ dẫn đến hoặc có khả năng dẫn đến loại bỏ doanh nghiệp khác cùng kinh doanh loại hàng hóa, dịch vụ đó”

4. Từ ngày 01/7/2019, cán bộ, công chức phải kê khai tài sản, thu nhập

Đây là nội dung đáng chú ý được quy định tại Luật Phòng, chống tham nhũng 2018 được ban hành ngày 20/11/2018.

Theo đó, các đối tượng sau có nghĩa vụ phải kê khai tài sản, thu nhập:

- Cán bộ, công chức;

- Sĩ quan Công an nhân dân; sĩ quan Quân đội nhân dân, quân nhân chuyên nghiệp;

- Người giữ chức vụ từ Phó trưởng phòng và tương đương trở lên công tác tại đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước, người được cử làm đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp;

- Người ứng cử đại biểu Quốc hội, người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân.

Như vậy, kể từ ngày 01/7/2019, cán bộ, công chức phải kê khai tài sản, thu nhập và biến động về tài sản, thu nhập của mình, của vợ hoặc chồng, con chưa thành niên một cách trung thực. Luật hiện hành chỉ quy định nghĩa vụ này đối với một số cán bộ, công chức tại xã, phường, thị trấn, người làm công tác quản lý ngân sách, tài sản của Nhà nước hoặc trực tiếp tiếp xúc và giải quyết công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân.

5. 05 trường hợp được dừng tàu thuyền để kiểm tra, kiểm soát từ ngày 01/7/2019

Luật Cảnh sát biển Việt Nam 2018 được ban hành ngày 19/11/2018. Theo đó, kể từ ngày 01/7/2019, Cảnh sát biển Việt Nam sẽ được dừng tàu thuyền để kiểm tra, kiểm soát trong những trường hợp sau đây:

- Trực tiếp phát hiện hành vi vi phạm pháp luật hoặc dấu hiệu vi phạm pháp luật;

- Thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi nhận được hành vi vi phạm pháp luật hoặc dấu hiệu vi phạm pháp luật;

- Có tố cáo, tố giác, tin báo về tội phạm, hành vi vi phạm pháp luật;

- Có văn bản đề nghị của cơ quan có thẩm quyền về truy đuổi, bắt giữ người, tàu thuyền và phương tiện vi phạm pháp luật;

- Người vi phạm tự giác khai báo về hành vi vi phạm pháp luật.

Lưu ý: Khi tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, Cảnh sát biển Việt Nam phải thể hiện màu sắc của tàu thuyền, máy bay và phương tiện khác; cờ hiệu, phù hiệu, dấu hiệu nhận biết và trang phục theo quy định tại Điều 29 và Điều 31 của Luật Cảnh sát biển Việt Nam 2018.

6. Giảm thời hạn thực hiện nghĩa vụ Công an nhân dân xuống còn 02 năm

Luật Công an nhân dân 2018 chính thức có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2019.  Theo đó, Luật này quy định thời hạn công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia công an nhân dân giảm từ 36 tháng (quy định hiện hành) xuống 24 tháng.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ Công an quyết định kéo dài thời hạn phục vụ tại ngũ của hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ nhưng không quá 06 tháng trong trường hợp sau đây:

- Để bảo đảm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu;

- Đang thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu nạn, cứu hộ.

Công dân có đủ tiêu chuẩn về chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ, sức khỏe, độ tuổi và năng khiếu phù hợp với công tác công an, có nguyện vọng và Công an nhân dân có nhu cầu thì có thể được tuyển chọn vào Công an nhân dân.

- Nguyễn Trinh -