Anh Bùi Văn Mạnh ở Thành phố Hồ Chí Minh có gửi câu hỏi cho Thư Ký Luật nhờ giải đáp vấn đề sau: Tôi nghe nói, từ ngày 01/4/2020, người dân không được tập trung quá 02 người tại nơi công cộng. Liệu thông tin này có chính xác hay không? Và nếu vi phạm thì có bị chế tài không?
Mục lục bài viết
Ảnh minh họa
Ban biên tập THƯ KÝ LUẬT xin giải đáp vấn đề của anh Mạnh như sau:
Về thông tin anh Mạnh nhận được rằng từ ngày 01/4/2020, người dân không được tập trung quá 02 người tại nơi công cộng là hoàn toàn chính xác.
Cụ thể, ngày 31/3/2020, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị 16/CT-TTg về việc thực hiện các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19. Theo đó, Thủ tướng yêu cầu thực hiện cách ly toàn xã hội trong vòng 15 ngày kể từ 0 giờ ngày 01 tháng 4 năm 2020 trên phạm vi toàn quốc theo nguyên tắc gia đình cách ly với gia đình, thôn bản cách ly với thôn bản, xã cách ly với xã, huyện cách ly với huyện, tỉnh cách ly với tỉnh, phân xưởng, nhà máy sản xuất phải bảo đảm khoảng cách an toàn, đeo khẩu trang, thực hiện khử trùng, diệt khuẩn theo quy định.
Yêu cầu mọi người dân ở tại nhà, chỉ ra ngoài trong trường hợp thật sự cần thiết như mua lương thực, thực phẩm, thuốc men, cấp cứu, làm việc tại nhà máy, cơ sở sản xuất, cơ sở kinh doanh dịch vụ, hàng hóa thiết yếu không bị đóng cửa, dừng hoạt động và các trường hợp khẩn cấp khác; thực hiện nghiêm việc giữ khoảng cách tối thiểu 2m khi giao tiếp; không tập trung quá 2 người ngoài phạm vi công sở, trường học, bệnh viện và tại nơi công cộng.
Và để làm rõ hơn các nội dung tại đề ra tại Chỉ thị 16/CT-TTg và thống nhất thực hiện trên cả nước thì tiếp đó, ngày 03/4/2020, Văn phòng Chính phủ đã ban hành Công văn 2601/VPCP-KGVX về việc thực hiện Chỉ thị 16/CT-TTg về phòng, chống dịch COVID-19. Theo đó, tại Công văn này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu như sau:
1. Thực hiện nghiêm việc cách ly xã hội theo đúng yêu cầu của Chỉ thị 16/CT-TTg, bảo đảm giãn cách xã hội, giữ khoảng cách giữa người với người, cộng đồng với cộng đồng. Nhằm giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cộng đồng, yêu cầu người dân ở nhà, hạn chế tối đa ra ngoài, trừ các trường hợp thật sự cần thiết:
a) Mua lương thực, thực phẩm, dược phẩm và hàng hóa, dịch vụ thiết yếu khác;
b) Các trường hợp khẩn cấp như: cấp cứu, khám chữa bệnh; thiên tai, hỏa hoạn,...
c) Làm việc tại các cơ quan, đơn vị nhà nước, lực lượng vũ trang, cơ quan ngoại giao và tại các cơ sở nêu tại mục 2 văn bản này.
Trường hợp ra khỏi nhà phải đeo khẩu trang, rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn; không tập trung quá 2 người trở lên tại nơi công cộng, ngoài phạm vi công sở, trường học, bệnh viện và phải giữ khoảng cách tối thiểu 2m.
Như vậy, có thể thấy, chính thức từ ngày 01/4/2020 sẽ thực hiện cách ly xã hội trên phạm vi toàn quốc, người dân phải hạn chế ra ngoài đến mức tối đa, ngoại trừ một số trường hợp thật sự cần thiết được liệt kê tại văn bản của chính phủ. Và trong trường hợp được phép ra khỏi nhà thì người dân cũng phải nghiêm chỉnh đeo khẩu trang, không tập trung quá 2 người trở lên tại nơi công cộng, ngoài phạm vi công sở, trường học, bệnh viện.
Vấn đề đặt ra là, nếu người dân không chấp hành yêu cầu trên, cụ thể, không thực hiện nghiêm chỉnh việc cách ly xã hội, vẫn cố tình tập trung trên 2 người tại nơi công cộng thì có bị chế tài gì không? Câu trả lời là có.
Theo Điều 8 Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm 2007, một trong những hành vi bị nghiêm cấm trong phòng, chống bệnh truyền nhiễm là “Không chấp hành các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền”. Trong trường hợp này, việc người dân không chấp hành nghiêm chỉnh việc cách ly xã hội, không hạn chế tụ tập đông người để phòng, chống sự lây lan của dịch Covid-19 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ chính là một trong những hành vi bị nghiêm cấm, do đó sẽ bị áp dụng chế tài theo quy định pháp luật.
Theo Nghị định 176/2013/NĐ-CP, tùy theo mức độ, hành vi này có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền với mức tiền phạt từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng, cụ thể, Điểm a Khoản 1 Điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 11. Vi phạm quy định về áp dụng biện pháp chống dịch
1. Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân đối với người tham gia chống dịch và người có nguy cơ mắc bệnh dịch theo hướng dẫn của cơ quan y tế;
…
Đặc biệt, đối với hành vi không thực hiện quyết định cấm tập trung đông người tại vùng đã được ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch, mức phạt tiền này sẽ từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng, còn đối với vùng chưa được ban bố tình trạng khẩn cấp nhưng đã có quyết định áp dụng biện pháp hạn chế tập trung đông người mà không thực hiện quyết định này thì sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.
Thiết nghĩ, trước những diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, để bảo vệ mình và mọi người xung quanh cũng như tránh được những hậu quả về pháp lý, mỗi người dân cần nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật cũng như tuyệt đối tuân thủ các khuyến cáo y tế, thực hiện nghiêm chỉnh các chỉ đạo của các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Nguyễn Trinh
