Điểm mới các Luật, Bộ Luật có hiệu lực từ 01/01/2018 (Phần 2)

4. Bãi bỏ 05 tội danh từ 01/01/2018

Bộ luật hình sự 2015 và Luật sửa đổi Bộ luật hình sự 2015 chính thức có hiệu lực từ 01/01/2018. Theo đó, sẽ bãi bỏ 05 tội danh tại Bộ luật hình sự 1999, bao gồm các tội:

• Tội hoạt động phỉ (Điều 83); 

• Tội đăng ký kết hôn trái pháp luật (Điều 149); 

• Tội kinh doanh trái phép (Điều 159); 

• Tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (Điều 165); 

• Tội báo cáo sai trong quản lý kinh tế (Điều 167).

5. Thẩm quyền của Người định giá trong pháp luật tố tụng hình sự (TTHS)

Quy định về Người định giá lần đầu tiên được đưa vào Bộ luật TTHS 2015. Thẩm quyền của người định giá được quy định như sau:

• Tìm hiểu tài liệu của vụ án liên quan đến đối tượng phải định giá;

• Yêu cầu cơ quan yêu cầu định giá, người tham gia tố tụng yêu cầu định giá cung cấp tài liệu cần thiết cho việc định giá;

• Từ chối thực hiện định giá nếu không đủ để tiến hành định giá, các tài liệu cung cấp không đủ hoặc không có giá trị, nội dung yêu cầu định giá vượt quá phạm vi hiểu biết chuyên môn của mình;

• Ghi ý kiến kết luận của mình vào bản kết luận chung nếu không thống nhất với kết luận của Hội đồng định giá tài sản;

• Các quyền khác theo quy định của pháp luật.

Bộ luật TTHS 2015 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2018 và thay thế cho Bộ luật TTHS 2003.

6. Đơn vị trinh sát có trách nhiệm phối hợp, hỗ trợ đơn vị điều tra hình sự

Đây là điểm mới đáng chú ý trong Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015. Theo đó, trong quá trình phát hiện, ngăn chặn, điều tra, xử lý và ngăn ngừa tội phạm, đơn vị trinh sát có trách nhiệm sau:

• Áp dụng các biện pháp cần thiết theo quy định để phát hiện hành vi vi phạm pháp luật và cung cấp thông tin cho đơn vị điều tra để điều tra, xử lý;

• Áp dụng biện pháp nghiệp vụ để hỗ trợ đơn vị điều tra tiến hành điều tra, thu thập tài liệu, chứng cứ, ngăn chặn tội phạm và truy bắt người phạm tội;

• Áp dụng các biện pháp cần thiết để phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao;

• Phát hiện sơ hở, thiếu sót trong quản lý nhà nước, quản lý xã hội, quản lý kinh tế để kiến nghị với cơ quan, tổ chức hữu quan có biện pháp khắc phục;

• Áp dụng các biện pháp cần thiết theo quy định để hạn chế, loại trừ nguyên nhân, điều kiện làm phát sinh tội phạm, vi phạm pháp luật.

Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 có hiệu lực từ ngày 01/01/2018 và thay thế Pháp lệnh tổ chức điều tra hình sự 2004.

7. Người đồng tính sẽ bố trí giam giữ ở buồng riêng

Đây là một quy định mới, được nhiều người quan tâm tại Luật thi hành tạm giữ, tạm giam 2015.

Theo đó, trong công tác phân loại, quản lý người bị tạm giữ, tạm giam có quy định một số trường hợp sẽ phải tiến hành giam, giữ ở buồng riêng, bao gồm:

• Người đồng tính, chuyển giới;

• Người mắc bệnh truyền nhiễm nhóm A;

• Người bị kết án tử hình;

• Người có dấu hiệu mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình nhưng chưa được giám định, đang chờ kết quả giám định hoặc đang chờ đưa đi cơ sở bắt buộc chữa bệnh.

• Phụ nữ có thai hoặc có con dưới 36 tháng tuổi ở cùng.

Luật thi hành tạm giữ, tạm giam 2015 có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.